Warto wiedzieć
Błędy medyczne
Kancelaria Adwokacka Adwokat Justyny Anny Popławskiej udziela pomocy prawnej z określonych dziedzin prawa. Nie ma spraw identycznych. W każdej sprawie jest coś odmiennego, coś co ją wyróżnia od innych, a co najważniejsze w centrum każdej jest człowiek, człowiek który zderzył się z prawem.
BŁĘDY MEDYCZNE – INFORMACJE OGÓLNE
Nagminnie w naszej praktyce prawniczej prowadzonej w Warszawie można spotkać się w ostatnim czasie z następującymi sytuacjami:
W naszej Kancelarii Adwokackiej dzwoni telefon.
Rodzina poszkodowanego: Pani Mecenas w szpitalu X w Warszawie zmarł mój ojciec. Nasza rodzina podobno może otrzymać odszkodowanie…
Kancelaria Adwokacka: Proszę Pana, proszę powiedzieć coś więcej o zaistniałej sytuacji. Z jakiego powodu chce Pan uzyskać odszkodowanie? Jaka była przyczyna pobytu w szpitalu Pana ojca? Co się stało i jaka była przyczyna zgonu? Czy była przeprowadzana sekcja zwłok – szpitalna lub prokuratorska? Jakie ma Pan wątpliwości lub zarzuty co do leczenia?
Dłuższa chwila ciszy w słuchawce…
Rodzina poszkodowanego: A nie, wie Pani…. Skontaktowała się z nami jakaś Kancelaria Prawna i powiedzieli nam, że skoro tata zmarł w szpitalu, to należy się nam odszkodowanie z powodu błędu lekarzy….
W tym momencie zaczyna się tłumaczenie Klientowi z jakim procederem się zetknął.
W pierwszej kolejności wiemy już, że mamy do czynienia z tzw. „odszkodowalnią”, że nie jest to żadna kancelaria adwokacka ani kancelaria radców prawnych. Profesjonalni prawnicy nigdy nie nagabują ludzi, którzy stracili swoich bliskich. Adwokat nie narzuca swoich usług, sam z własnej inicjatywy nie kontaktuje się z ludźmi w takich sytuacjach, nie poszukuje ich.
Dlaczego? A to dlatego, że nie pozwalają mu na to zasady etyki. A więc z kim mamy w tym momencie do czynienia? Prawdopodobnie z naciągaczami, którzy nie są adwokatami ani radcami prawnymi.
Utrata bądź pogorszenie stanu zdrowia osoby bliskiej jest niewątpliwie bardzo trudnym momentem dla każdej rodziny. Pojawia się wiele emocji, wątpliwości czy aby wszystkie czynności zostały wykonane zgodnie ze sztuką medyczną. Poniżej „garść informacji” na temat błędów w sztuce medycznej.
Pojęcie „błędu w sztuce lekarskiej” odnosi się nie tylko do błędu terapeutycznego (błędu w leczeniu), ale również do błędu diagnostycznego (błąd rozpoznania). W wypadku np. konieczności poprzedzenia zabiegu operacyjnego specjalistycznymi badaniami, błąd diagnostyczny może się odnosić do etapu tych badań, a jego konsekwencją może być błędna diagnoza schorzenia prowadząca do błędnej decyzji o zabiegu operacyjnym, lub o zakresie takiego zabiegu. Wykonanie zabiegu operacyjnego jest końcowym etapem procedury, na którą składa się na ogół wiele świadczeń diagnostycznych wykonywanych przez różnych specjalistów, stanowiących podstawę do rozpoznania choroby, podjęcia decyzji o zabiegu operacyjnym i jego zakresie.
Pojęcie błędu medycznego w prawie cywilnym rozumiane jest wąsko, bowiem jako postępowanie sprzeczne z zasadami wiedzy i nauki medycznej w zakresie dla lekarza dostępnym. Wskazać także trzeba, że to właśnie na lekarzu spoczywa szczególny obowiązek dochowania należytej staranności i powszechnie obowiązujących reguł postępowania według aktualnie obowiązującej wiedzy medycznej. W zakresie pojęcia bezprawności Sąd Najwyższy przyjął, iż należy je rozumieć szeroko, jako sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym, przez zasady współżycia społecznego. Przez porządek prawny należy zaś rozumieć normy obowiązującego prawa, ale też przyjęte w społeczeństwie zasady współżycia.
Błąd w sztuce medycznej jest obiektywnym elementem winy lekarza wykonującego czynności medyczne, stanowi bowiem czynność lub zaniechanie lekarza, niezgodną z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym.
Wysokie wymagania stawiane lekarzowi (personelowi medycznemu) nie oznaczają jego odpowiedzialności za wynik (rezultat) leczenia, ani odpowiedzialności na zasadzie ryzyka. Lekarz odpowiada na zasadzie winy, którą można mu przypisać tylko w wypadku wystąpienia jednocześnie elementu obiektywnej i subiektywnej niewłaściwości postępowania.
Element obiektywny łączy się z naruszeniem zasad wynikających z zasad wiedzy medycznej, doświadczenia i deontologii, i w jego ramach mieści się tzw. błąd lekarski, przez który rozumie się naruszenie obowiązujących lekarza reguł postępowania, oceniane w kontekście nauki i praktyki medycznej. Dlatego stwierdzenie błędu lekarskiego wyczerpuje zasadniczo tylko obiektywny element winy (z tym zastrzeżeniem, że są takie kategorie błędu lekarskiego, które będą wystarczające dla stwierdzenia winy także w ujęciu subiektywnym).
Element subiektywny odnosi się do zachowania przez lekarza staranności, ocenianej pod kątem określonego wzorca, standardu postępowania, przy przyjęciu kryterium wysokiego poziomu przeciętnej staranności każdego lekarza, jako jego staranności zawodowej.
Odpowiedzialność lekarza powstanie zatem w wypadku „błędu w sztuce„. W nieodłącznym związku z określeniem podstaw odpowiedzialności lekarza pozostaje zjawisko określane mianem ryzyka medycznego. Nawet bowiem przy postępowaniu zgodnym z aktualną wiedzą medyczną i przy zachowaniu należytej staranności nie da się wykluczyć ryzyka powstania szkody. Pojęciem dozwolonego ryzyka jest objęte także niepowodzenie medyczne.
Ponadto ocena istnienia elementu subiektywnego winy lekarza, wymaga wyraźnego rozróżnienia błędu medycznego, jako odstępstwa od wzorca i zasad należytego postępowania z uwzględnieniem profesjonalnego charakteru działalności sprawcy, od powikłania, które stanowi określoną, niekiedy atypową reakcję pacjenta na prawidłowo podjęty i przeprowadzony zespół czynności leczniczych, a także tzw. niepowodzenie medyczne.
O zawinieniu lekarza może zdecydować nie tylko zarzucenie mu braku wystarczającej wiedzy i umiejętności praktycznych, odpowiadających aprobowanemu wzorcowi należytej staranności, ale także niezręczność i nieuwaga przeprowadzanego zabiegu, jeżeli oceniając obiektywnie nie powinny one wystąpić w konkretnych okolicznościach.
Nie chodzi zatem o staranność wyższą od przeciętnej wymaganą wobec lekarza, lecz o wysoki poziom przeciętnej staranności każdego lekarza, jako staranności zawodowej i według tej przeciętnej ocenianie konkretnego zachowania.
Reasumując błąd lekarski stanowi naruszenie obowiązujących lekarza reguł postępowania, wypracowanych na podstawie nauki i praktyki medycznej, lecz jednocześnie podkreślenia wymaga fakt, iż błąd lekarski sam przez się nigdy nie pociąga za sobą odpowiedzialności, a jego stwierdzenie nie decyduje jeszcze automatycznie o powstaniu odpowiedzialności cywilnej. W razie uznania, że postępowanie lekarza było niezgodne ze sztuką lekarską, należy dokonać oceny, czy błąd w sztuce lekarskiej był zawiniony, tzn. czy stanowi on następstwo niedołożenia należytej staranności.
Zasadą jest, że tylko błąd zawiniony subiektywnie przez lekarza pociąga za sobą odpowiedzialność cywilną przy spełnieniu się pozostałych przesłanek tej odpowiedzialności. Żeby natomiast stwierdzić, czy lekarzowi można postawić zarzut, że gdyby nie dopuścił się niedbalstwa i zachował wymaganą w danych warunkach staranność, wykorzystując wszelkie dostępne mu metody i środki, mógł błędu uniknąć i tym samym nie dopuścić do wyrządzenia szkody, koniecznym jest porównanie jego postępowania z przyjętym dla niego standardem powinnego działania. Jeśli porównanie to doprowadzi do wniosku, że wzorcowy dobry lekarz w identycznych okolicznościach uniknąłby popełnienia błędu w sztuce lekarskiej i wyrządzenia pacjentowi szkody, oznacza to, że błąd był zawiniony.
Ocena postępowania lekarza z punktu widzenia możliwości postawienia mu zarzutu winy, wymaga uwzględnienia stanu wiedzy medycznej istniejącego w chwili, w której konkretny lekarz podjął decyzję co do sposobu postępowania.
Lekarz nie ponosi odpowiedzialności za wynik (rezultat) leczenia, ani odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, które to zjawisko pozostaje w nieodłącznym związku z określeniem podstaw odpowiedzialności. Zauważyć bowiem należy, że nawet przy postępowaniu zgodnym z aktualną wiedzą medyczną i przy zachowaniu należytej staranności nie da się wykluczyć ryzyka powstania szkody.
Przy ocenie postępowania lekarza należy mieć na względzie uzasadnione oczekiwanie nienarażenia pacjenta na pogorszenie stanu zdrowia.
W przypadku wątpliwości czy w Państwa sprawie mogło dojść do błędu w sztuce medycznej, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką adwokat Justyny Anny Popławskiej w Warszawie. Z naszych usług możecie Państwo skorzystać stacjonarnie po wcześniejszym umówieniu – Kancelaria Adwokacka mieści się w Centrum Warszawy przy Al. Jana Pawła II 25 lok. 27 (budynek Atrium Tower) lub online.